Tevbe suresinin son iki ayeti (128-129) ile ilgili rivayetler.
Ayetin nüzul sebebi ile ilgili rivayetler:
1- Sa'd ibn Ebî Vakkâs'tan rivayet ediliyor:
"Allah'ın Rasûlü (s.a.v.), Medine-i Münevvere'ye gelince Cuheyne kabilesi mensupları Efendimiz (s.a.v.)'e geldiler ve:
"Ey Muhammed, sen gelip aramıza indin. Bizim için, bizim senden, senin de bizden emniyette olacağına dair aramızda bir antlaşma yaz." dediler. Hz. Peygamber (s.a.v.):
"Bunu niçin istiyorsunuz?" diye sordular.
"Biz ancak emniyet (güvende olma) peşindeyiz." dediler de bunun üzerine Allah Tealâ bu âyet-i kerimeyi indirdi."[504]
2- Übeyy ibn Ka'b'dan rivayet edildiğine göre o, şöyle demiştir:
"Kur'ân'dan son nazil olan âyet, sûrenin sonuna kadar olmak üzere "Andolsun ki size kendi*nizden bir peygamber gelmiştir. Sizin sıkıntıya uğramanız kendisine ağır ge*lir..." âyet-i kerimesidir." [505]
3- Abdullah b. Abbas ve Yusuf b. Mihran'ın rivayetine göre Übey b. Ka'b, bu son iki âyetin, Kur'an’ın en son inen âyetleri olduğunu söylemiştir. [506]
4- Hasan el-Basrî şöyle demektedir:
"Bu iki ayet Allah Teâlâ'nın en son indirdiği ayettir ki, bundan sonra Kur'an indirilmemiştir." [507]
5- Ubeyy İbn Ka'b da şöyle demiştir:
"Zaman bakımından Allah'ın en son indirdiği Kur'an ayeti bu iki ayettir." [508]
6- Bu, aynı zamanda Saîd İbn Cübeyr'in de görüşüdür. [509]
7- Bazıları da, Kur'an'ın en son inen ayetinin Bakara: 2/281 ayeti olduğunu söylemişlerdir. [510]
8- Huzeyfe'nin şöyle dediği nakledilmiştir:
"Siz bu sûreyi, Tevbe sûresi diye adlandırıyorsunuz. Halbuki bu sûre, azâb süresidir. Siz, bu sûrenin içine almadığı hiç kimse bırakmadınız. Allah'a yemin olsun ki, siz onun dörtte birini okuyorsunuz." [511]
9- Fahreddin er-Razi der ki:
"Bu rivayetin yalanlanması gerekir. Zira, biz bunun böyle olduğunu kabul edecek olursak bu, Kur'an'a bir fazlalığın ve noksanlığın arız olmuş olduğuna bir delil olmuş olur. Binâenaleyh bu, Kur'an'ı bir hüccet olmaktan çıkarır. Bu sebeple, bu haberin bâtıl olduğu açıktır. Allah Teâlâ, muradını en iyi bilendir." [512]
10- Bu ifadeler Kur'ân'dan son nazil olan âyetlerin bu iki âyet olduğunu ifade etmekte ise de Alûsî, Übeyy ibn Ka’b’dan gelen bu rivayeti, yukarda verdiğimiz İbn Merdûye'den gelen rivayet sebebiyle kabule lâyık görmemektedir.[513]
11- Zeyd b. Sabit el-Ensari, bu iki âyeti, Huzeymetü’l-Ensari'nin getirip yaz*dırdığını rivayet etmiştir. [514]
KAYNAKLAR:
[504] İbn Merdûye; Alûsî, Ruhu’l-Meani, 11/53.
[505] İbn Cerir et-Taberî, Câmiu'l-Beyân. 11/57.
[506] İbn Cerir et-Taberî, Câmiu'l-Beyân. 11/57.
[507] İbn Cerir et-Taberî, Câmiu'l-Beyân. 11/57.
[508] İbn Cerir et-Taberî, Câmiu'l-Beyân. 11/57.
[509] Fahreddin er-Razi, Mefatihu’l-Ğayb.
[510] Fahreddin er-Razi, Mefatihu’l-Ğayb.
[511] Fahreddin er-Razi, Mefatihu’l-Ğayb.
[512] Fahreddin er-Razi, Mefatihu’l-Ğayb.
[513] Alûsî, Ruhu’l-Meani, 11/53.
[514] İbn Cerir et-Taberî, Câmiu'l-Beyân. 11/57.
Alıntıdır: islamiforumlar.net
