İndirdiğimiz filmlerde bir çok ifade yer alıyor. DVDRip, BRRip, 1080p, DVBRip, HDTV, TS, R5, DivX, h264 ve daha bir çok ifade görüyoruz. Peki bu terimler ne anlama geliyor. İşte açıklaması:
Görüntü kalitesi azdan çoğa doğru açıklanmıştır.
CAM
Bu ifade bildiğimiz sinema çekimi filmler için kullanılan ifadedir. Görüntü ve ses kötüdür. Kamera sabitlenmediği için görüntüde sallanmalar, titremeler olur. Mecbur kalmadıkça indirmemenizi tavsiye ederim.
TS
Yine sinema çekimi filmler için kullanılan bir ifadedir ancak bunda kamera 3 ayak yardımıyla sabitlenir. Ses insan gürültüsünden daha uzak, hoparlöre daha yakın bir yerden kaydedilir. Genelde camrip filmlere göre çok daha iyi görüntü ve sese sahiptir ancak yine kullanılmasını önermediğim bir türdür.
TC
Filmin telecine makinesiyle kopyalanması ile ortaya çıkar. Görüntü ve ses kalitesi teoride DVDRip düzeyinde olması gerekir ancak pratikte durum bu olmaz. Renkte solma, kenarlarda titreme gibi durumlar oluşabilir. İzlemeden önce örnek dosyasını bulup denemenizi öneririm.
PPVRIP
Açılımı pay per view ripdir. Bazı filmler dvd veya bluray çıkmadan önce otellerdeki televizyonlarda para ile izlenebilir. Bu tür ripi yapan arkadaşlarda o kayıtlardan yaparlar. Görüntü genelde iyi olmaz.
DVDSCR
Film çıkmadan tanıtım amaçlı vhs kasedi bazı yerlere gönderilir. Bu kasetlerden riplenen filmlere screener filmler denir. Görüntü kalitesi çok iyi de olabilir, çok kötü de olabilir. En büyük dezavantajı film esnasında altta, ortada ya da üstte geçen telif hakkı yazılarıdır. Bazen çok büyük ve rahatsız edici olabilir bu yazılar.
R5 (Region 5)
Rusya için üretilmiş ucuz sürüm DVDlerdir. Görüntü normal dvd kadar iyi olmayabilir. Normal dvd çıkmadan bir süre önce çıkar genellikle. Bu tip filmlerde gördüğünüz line ifadesi sesin dvd dışında başka bir kaynaktan geldiği anlamına gelir. Kısaca ses kötüdür. Diğer bölge kodları: R1: Amerika-Kanada, R2: Japonya-Avrupa-Güney Afrika ve Orta Asya (Mısır), R3:Güneydoğu ve Doğu Asya, R4: Avustralya-Yeni Zellanda-Pasifik-Orta ve Güney Amerika-Meksika ve Karayipler, R5: Doğu Avrupa (Eski Sovyet Rusya)-Hindistan-Afrika-Kuzey Kore ve Mongolya R6: Çin
DVDRIP
Filmin piyasaya sürülen DVDsinin son kopyasıdır. Kalite olarak orjinal DVD ye çok yakındır. Ses ve görüntü Cam, TS, TC ve DVDSCR’ye göre kat kat iyidir. Genelde 1 cd boyutundadır. Ancak günümüzde bluray disclerin çıkması ile popülaritesini yitirmektedir.
DVD5
DVDnin riplenmeden sunulmuş şeklidir. Bu sunumlarda kamera arkası görüntüler, röpörtajlar vs. olabilir.
DVD9
Yüksek kapasiteli DVDlerin riplenmeden sunulmuş şeklidir. Aynı DVD5 gibi bunda da ekstra görüntüler olabilir.
BRRip
Bu filmlerin kaynak görüntüsü bluray veya blurayden riplenen hd görüntülerdir. Boyut olarak genelde 1 veya 2 cd boyutunda olur. Görüntü DVDRip den daha iyidir.
BDRip
BRRipden tek farkı ham bluray discden riplenmesidir.
480p
Çözünürlükleri genelde 720 x 400 dir. Blurayden riplenir. Görüntü ve ses kalitesi çok iyidir. Boyutları genelde 2,5 gb civarındadır.
m720p
Çözünürlüğü 720p ile aynı olur ancak saniyede akan veri miktarını azaltarak oluşturulur. Genelde 500-1500 kbps ye düşürülür. Çözünürlükte 720p den farkı yoktur ancak detaylar ve görüntü kalitesi azalır. Bu fark 15 veya 17 inç ekranlarda fark edilmeyebilir ancak 20 inç üzeri ekranlarda belirgin şekilde fark edilir. Boyutları genelde 1 gb civarında olur.
720p
Çözünürlükleri genelde 1280 x 720 dir. Blurayden riplenir. Görüntü ve ses kalitesi mükemmeldir. 4000-6000 kbps arasında olur. Seslerde DTS bulma imkanı vardır. Boyutları 4,5-6,5 gb civarında olur genellikle.
m1080p
Çözünürlüğü 1080p ile aynı olur ancak saniyede akan veri miktarını azaltarak oluşturulur. Genelde 2000-2500 kbps ye düşürülür. Çözünürlükte 1080p den farkı yoktur ancak detaylar ve görüntü kalitesi azalır. Boyutları genelde 2-2,5 gb civarında olur.
1080p
Çözünürlüğü 1920 x 1080 dir. Blurayden riplenir. Görüntü ve ses mükemmel ötesidir. 10-12 gb civarındadır sunumlar. 11-13 mbps arasındadır.
BD Remux
Bluraydeki görüntünün rip işlemine maruz kalmadan kullanılmayacak seslerin ve altyazıların çıkarılması ile oluşur. 25-30 GB arasında olur.
Bluray Disc
Blurayin hiç bir işleme maruz kalmadan ham olarak sunulmasıdır. Daha iyi bir sunum bulamazsınız. 30-40 GB arasındadır.
FİLMLERİN SUNUMLARINA DAİR BAZI BİLGİLER
Director Cut
Adından da anlaşılacağı gibi yönetmenin istediği sahnelerle eklentiler yapılmış olan versiyondur, yani filme yönetmenin yorumu katılarak tamamlanan versiyon.
Theatrical Cut
Yönetmenin prodöktörle yaptığı anlaşma çerçevesinde yorum katmayarak, filmin anlaşmasına sadık kalarak yaptığı versiyondur. Kısaca sinemada gösterildiği versiyonudur. Eğer sunumda bir şey belirtilmediyse genelde theatrical cut versiyondur.
Extended Cut
Bu sunumlarda sinemada gösterilen versiyondan farklı sahneler bulunur. Yani filmin kurgusuna bağlı kalınarak yeni sahneler eklenir. Bu sahneler kimi zaman bir kaç saniye iken kimi zaman bir saate kadar çıkabilir. Örneğin Fast Five filminin Extended cut versiyonu Theatrical Cut versiyonundan 5 saniye daha uzundur. Lord Of the Rings 3. filmi ise Sinemada 3 saat 20 dakika oynamışken extended versiyonu 4 saat 20 dakikadır.
Limited Edition
Sınırlı bir film demek, filmin sınırlı sayıda sinemada oynandığı anlamına gelir. Bu sayı genellikle 250 sinemanın altıdır. Genellikle kısa filmler limited olarak yayınlanırlar.
Nuked
Film riplenirken bazı kurallara uyulmaz ve sonuç olarak hatalı ripler ortaya çıkarsa ve bu fark edilirse film nuke yer. Bu durumda film yeniden riplenir.
PROPER
Bir release grubunun riplediği filmde bazı kuralları uygulamadıysa, ripte hatalar varsa yani film nuke yediyse film yeniden riplenir. Yeniden riplenen düzgün filme PROPER yazılır. Eğer sonradan riplenen filmde de hatalar bulunup tekrar riplenirse buna da REAL.PROPER denir.
REPACK
Aynı proper gibi kötü riplenen bir filmin daha güzel şekilde riplenmesidir.
DUAL
Bu ifadeyi gördüğünüz filmler birden fazla dil seçeneğine sahiptir. Aksi belirtilmediyse bu sesler İngilizce ve Türkçedir. Bunun anlamı filmi istediğiniz dilde seyredebilirsiniz.
SUBBED
Filme altyazı gömülmüş anlamındadır.
TV YAYINLARIYLA İLGİLİ BİLGİLER
TVRip
Analog kaynaklı TV kartları ile yapılmış kayıtlardır.
DVBRip
Dijital TV kartları ile yapılan yayıtlara verilen addır. Görüntü kalitesi DVDRip civarındadır.
HDTV
Adından da anlaşılacağı üzere HD yayın üzerinden kaydedilip sunulmuştur. TV yayınları açısından en kaliteli sunumlar bunlardır. Ancak bunların da çeşitli versiyonları olduğunu unutmamak gerekir. Örneğin HDTV XviD DVBRip’den biraz daha kaliteli bir görüntüye sahipken HDTV 720p bundan çok çok daha kaliteli bir görüntüye sahip olabilir. Bluray kaynaklı film veya diziler HDTV kaynaklı film veya dizilerden daha kaliteli görüntüye ve sese sahiptir.
WEB-DL
iTunes üzerinden sunulan yayınlardır. Bunlar genellikle HDTV sunumlara göre daha kaliteli olurlar. HDTV veya DVBRip sunumlarda kanal logosu bulunur ancak WEB-DL sunumlarda kanal logosu bulunmaz. Ayrıca 5.1 kanal ses bulma şansınız yüksektir.
KODEK BİLGİLERİ
DivX
Genellikle DVD den film riplemede kullanılan bir kodek türüdür. Çok az görüntü kaybı ile yerden çok fazla tasarruf sağlanabilir. Örneğin 4,4 gb boyutundaki bir dvd filmi görüntü kaybı ile 700 mb boyutuna getirebilirsiniz.
XviD
Divx formatının paralı hale gelmesi ile bu ekipten ayrılan kişilerin geliştirdiği yeni video formatıdır. Hemen hemen hiç bir fark yoktur.
h264
H.264 sıkıştırma tekniği MPEG4 Part 10 (Advanced Video Coding) olarakta bilinir. Ticari video sıkıştırma teknolojilerinin lideri olarak ortaya çıkmıştır. Seleflerinin çok üzerinde bir sıkıştırma sağlar. MPEG4′ ten % daha iyi sıkıştırma gerçekleştirir. Ayrıca iyi resim kalitesi, en küçük dosya boyutu, DVD kalitesinde video, network üzerinden daha verimli video aktarımı gibi özellikleriyle kendinden önceki kodeklere fark atar.
x264
Genellikle HD filmlerde kullanılan yeni nesil kodek türüdür. MKV formatındaki dosyalarda karşılaşma ihtimaliniz oldukça yüksektir.
DOSYA FORMAT BİLGİLERİ
AVI
Bir kaç yıl öncesine kadar çok popüler olan ancak son zamanlarda blurayden riplenen mkv formatlı filmlerin yaygınlaşmasıyla popülaritesini kaybetmeye başlamıştır. Bu türdeki dosyalar genellikle DivX veya XviD kodekleri ile gelirler.
MP4
Mpeg-4 sıkıştırması kullanan Film veya video parçasıdır. Genelde internet sitelerinde veya bazı cep tipi mp4 oynatıcılarda kullanılmak üzere tasarlanmıştır. Çoğu zaman görüntü kalitesi düşüktür. Ancak kimi zaman blurayden riplenen h264 kodekli hd filmlere rastlamak mümkündür.
MKV
Blurayden riplenen ve genelde x264 kodekli, yüksek çözünürlüklü dosyalardır. İzlenilebilirliği en yüksek olan dosya türüdür. Bu formattaki filmleri izleyebilmek için iyi özelliklere sahip bir pc kullanmalısınız.
Görüntü kalitesi azdan çoğa doğru açıklanmıştır.
CAM
Bu ifade bildiğimiz sinema çekimi filmler için kullanılan ifadedir. Görüntü ve ses kötüdür. Kamera sabitlenmediği için görüntüde sallanmalar, titremeler olur. Mecbur kalmadıkça indirmemenizi tavsiye ederim.
TS
Yine sinema çekimi filmler için kullanılan bir ifadedir ancak bunda kamera 3 ayak yardımıyla sabitlenir. Ses insan gürültüsünden daha uzak, hoparlöre daha yakın bir yerden kaydedilir. Genelde camrip filmlere göre çok daha iyi görüntü ve sese sahiptir ancak yine kullanılmasını önermediğim bir türdür.
TC
Filmin telecine makinesiyle kopyalanması ile ortaya çıkar. Görüntü ve ses kalitesi teoride DVDRip düzeyinde olması gerekir ancak pratikte durum bu olmaz. Renkte solma, kenarlarda titreme gibi durumlar oluşabilir. İzlemeden önce örnek dosyasını bulup denemenizi öneririm.
PPVRIP
Açılımı pay per view ripdir. Bazı filmler dvd veya bluray çıkmadan önce otellerdeki televizyonlarda para ile izlenebilir. Bu tür ripi yapan arkadaşlarda o kayıtlardan yaparlar. Görüntü genelde iyi olmaz.
DVDSCR
Film çıkmadan tanıtım amaçlı vhs kasedi bazı yerlere gönderilir. Bu kasetlerden riplenen filmlere screener filmler denir. Görüntü kalitesi çok iyi de olabilir, çok kötü de olabilir. En büyük dezavantajı film esnasında altta, ortada ya da üstte geçen telif hakkı yazılarıdır. Bazen çok büyük ve rahatsız edici olabilir bu yazılar.
R5 (Region 5)
Rusya için üretilmiş ucuz sürüm DVDlerdir. Görüntü normal dvd kadar iyi olmayabilir. Normal dvd çıkmadan bir süre önce çıkar genellikle. Bu tip filmlerde gördüğünüz line ifadesi sesin dvd dışında başka bir kaynaktan geldiği anlamına gelir. Kısaca ses kötüdür. Diğer bölge kodları: R1: Amerika-Kanada, R2: Japonya-Avrupa-Güney Afrika ve Orta Asya (Mısır), R3:Güneydoğu ve Doğu Asya, R4: Avustralya-Yeni Zellanda-Pasifik-Orta ve Güney Amerika-Meksika ve Karayipler, R5: Doğu Avrupa (Eski Sovyet Rusya)-Hindistan-Afrika-Kuzey Kore ve Mongolya R6: Çin
DVDRIP
Filmin piyasaya sürülen DVDsinin son kopyasıdır. Kalite olarak orjinal DVD ye çok yakındır. Ses ve görüntü Cam, TS, TC ve DVDSCR’ye göre kat kat iyidir. Genelde 1 cd boyutundadır. Ancak günümüzde bluray disclerin çıkması ile popülaritesini yitirmektedir.
DVD5
DVDnin riplenmeden sunulmuş şeklidir. Bu sunumlarda kamera arkası görüntüler, röpörtajlar vs. olabilir.
DVD9
Yüksek kapasiteli DVDlerin riplenmeden sunulmuş şeklidir. Aynı DVD5 gibi bunda da ekstra görüntüler olabilir.
BRRip
Bu filmlerin kaynak görüntüsü bluray veya blurayden riplenen hd görüntülerdir. Boyut olarak genelde 1 veya 2 cd boyutunda olur. Görüntü DVDRip den daha iyidir.
BDRip
BRRipden tek farkı ham bluray discden riplenmesidir.
480p
Çözünürlükleri genelde 720 x 400 dir. Blurayden riplenir. Görüntü ve ses kalitesi çok iyidir. Boyutları genelde 2,5 gb civarındadır.
m720p
Çözünürlüğü 720p ile aynı olur ancak saniyede akan veri miktarını azaltarak oluşturulur. Genelde 500-1500 kbps ye düşürülür. Çözünürlükte 720p den farkı yoktur ancak detaylar ve görüntü kalitesi azalır. Bu fark 15 veya 17 inç ekranlarda fark edilmeyebilir ancak 20 inç üzeri ekranlarda belirgin şekilde fark edilir. Boyutları genelde 1 gb civarında olur.
720p
Çözünürlükleri genelde 1280 x 720 dir. Blurayden riplenir. Görüntü ve ses kalitesi mükemmeldir. 4000-6000 kbps arasında olur. Seslerde DTS bulma imkanı vardır. Boyutları 4,5-6,5 gb civarında olur genellikle.
m1080p
Çözünürlüğü 1080p ile aynı olur ancak saniyede akan veri miktarını azaltarak oluşturulur. Genelde 2000-2500 kbps ye düşürülür. Çözünürlükte 1080p den farkı yoktur ancak detaylar ve görüntü kalitesi azalır. Boyutları genelde 2-2,5 gb civarında olur.
1080p
Çözünürlüğü 1920 x 1080 dir. Blurayden riplenir. Görüntü ve ses mükemmel ötesidir. 10-12 gb civarındadır sunumlar. 11-13 mbps arasındadır.
BD Remux
Bluraydeki görüntünün rip işlemine maruz kalmadan kullanılmayacak seslerin ve altyazıların çıkarılması ile oluşur. 25-30 GB arasında olur.
Bluray Disc
Blurayin hiç bir işleme maruz kalmadan ham olarak sunulmasıdır. Daha iyi bir sunum bulamazsınız. 30-40 GB arasındadır.
FİLMLERİN SUNUMLARINA DAİR BAZI BİLGİLER
Director Cut
Adından da anlaşılacağı gibi yönetmenin istediği sahnelerle eklentiler yapılmış olan versiyondur, yani filme yönetmenin yorumu katılarak tamamlanan versiyon.
Theatrical Cut
Yönetmenin prodöktörle yaptığı anlaşma çerçevesinde yorum katmayarak, filmin anlaşmasına sadık kalarak yaptığı versiyondur. Kısaca sinemada gösterildiği versiyonudur. Eğer sunumda bir şey belirtilmediyse genelde theatrical cut versiyondur.
Extended Cut
Bu sunumlarda sinemada gösterilen versiyondan farklı sahneler bulunur. Yani filmin kurgusuna bağlı kalınarak yeni sahneler eklenir. Bu sahneler kimi zaman bir kaç saniye iken kimi zaman bir saate kadar çıkabilir. Örneğin Fast Five filminin Extended cut versiyonu Theatrical Cut versiyonundan 5 saniye daha uzundur. Lord Of the Rings 3. filmi ise Sinemada 3 saat 20 dakika oynamışken extended versiyonu 4 saat 20 dakikadır.
Limited Edition
Sınırlı bir film demek, filmin sınırlı sayıda sinemada oynandığı anlamına gelir. Bu sayı genellikle 250 sinemanın altıdır. Genellikle kısa filmler limited olarak yayınlanırlar.
Nuked
Film riplenirken bazı kurallara uyulmaz ve sonuç olarak hatalı ripler ortaya çıkarsa ve bu fark edilirse film nuke yer. Bu durumda film yeniden riplenir.
PROPER
Bir release grubunun riplediği filmde bazı kuralları uygulamadıysa, ripte hatalar varsa yani film nuke yediyse film yeniden riplenir. Yeniden riplenen düzgün filme PROPER yazılır. Eğer sonradan riplenen filmde de hatalar bulunup tekrar riplenirse buna da REAL.PROPER denir.
REPACK
Aynı proper gibi kötü riplenen bir filmin daha güzel şekilde riplenmesidir.
DUAL
Bu ifadeyi gördüğünüz filmler birden fazla dil seçeneğine sahiptir. Aksi belirtilmediyse bu sesler İngilizce ve Türkçedir. Bunun anlamı filmi istediğiniz dilde seyredebilirsiniz.
SUBBED
Filme altyazı gömülmüş anlamındadır.
TV YAYINLARIYLA İLGİLİ BİLGİLER
TVRip
Analog kaynaklı TV kartları ile yapılmış kayıtlardır.
DVBRip
Dijital TV kartları ile yapılan yayıtlara verilen addır. Görüntü kalitesi DVDRip civarındadır.
HDTV
Adından da anlaşılacağı üzere HD yayın üzerinden kaydedilip sunulmuştur. TV yayınları açısından en kaliteli sunumlar bunlardır. Ancak bunların da çeşitli versiyonları olduğunu unutmamak gerekir. Örneğin HDTV XviD DVBRip’den biraz daha kaliteli bir görüntüye sahipken HDTV 720p bundan çok çok daha kaliteli bir görüntüye sahip olabilir. Bluray kaynaklı film veya diziler HDTV kaynaklı film veya dizilerden daha kaliteli görüntüye ve sese sahiptir.
WEB-DL
iTunes üzerinden sunulan yayınlardır. Bunlar genellikle HDTV sunumlara göre daha kaliteli olurlar. HDTV veya DVBRip sunumlarda kanal logosu bulunur ancak WEB-DL sunumlarda kanal logosu bulunmaz. Ayrıca 5.1 kanal ses bulma şansınız yüksektir.
KODEK BİLGİLERİ
DivX
Genellikle DVD den film riplemede kullanılan bir kodek türüdür. Çok az görüntü kaybı ile yerden çok fazla tasarruf sağlanabilir. Örneğin 4,4 gb boyutundaki bir dvd filmi görüntü kaybı ile 700 mb boyutuna getirebilirsiniz.
XviD
Divx formatının paralı hale gelmesi ile bu ekipten ayrılan kişilerin geliştirdiği yeni video formatıdır. Hemen hemen hiç bir fark yoktur.
h264
H.264 sıkıştırma tekniği MPEG4 Part 10 (Advanced Video Coding) olarakta bilinir. Ticari video sıkıştırma teknolojilerinin lideri olarak ortaya çıkmıştır. Seleflerinin çok üzerinde bir sıkıştırma sağlar. MPEG4′ ten % daha iyi sıkıştırma gerçekleştirir. Ayrıca iyi resim kalitesi, en küçük dosya boyutu, DVD kalitesinde video, network üzerinden daha verimli video aktarımı gibi özellikleriyle kendinden önceki kodeklere fark atar.
x264
Genellikle HD filmlerde kullanılan yeni nesil kodek türüdür. MKV formatındaki dosyalarda karşılaşma ihtimaliniz oldukça yüksektir.
DOSYA FORMAT BİLGİLERİ
AVI
Bir kaç yıl öncesine kadar çok popüler olan ancak son zamanlarda blurayden riplenen mkv formatlı filmlerin yaygınlaşmasıyla popülaritesini kaybetmeye başlamıştır. Bu türdeki dosyalar genellikle DivX veya XviD kodekleri ile gelirler.
MP4
Mpeg-4 sıkıştırması kullanan Film veya video parçasıdır. Genelde internet sitelerinde veya bazı cep tipi mp4 oynatıcılarda kullanılmak üzere tasarlanmıştır. Çoğu zaman görüntü kalitesi düşüktür. Ancak kimi zaman blurayden riplenen h264 kodekli hd filmlere rastlamak mümkündür.
MKV
Blurayden riplenen ve genelde x264 kodekli, yüksek çözünürlüklü dosyalardır. İzlenilebilirliği en yüksek olan dosya türüdür. Bu formattaki filmleri izleyebilmek için iyi özelliklere sahip bir pc kullanmalısınız.